ഉറുമ്പ് ഭീകരന്മാർ
ഒരിക്കൽ ഒരു പ്രസിദ്ധനായ ശാസ്ത്രജ്ഞനോട് ഒരാൾ ചോദിച്ചു: ”ഏത് രീതിയിലുള്ള ജീവിതമാണ് താങ്കള്‍ ഇഷ്ടപ്പെടുന്നത്?”. അദ്ദേഹത്തിന് മറുപടിക്കായി കൂടുതല്‍ ആലോചിക്കേണ്ടി വന്നില്ല. അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു ”ഉറുമ്പിന്റെ ജീവിതമാണെനിക്കിഷ്ടം”, അതിനുള്ള കാരണവും അദ്ദേഹം വിശദീകരിച്ചു: ”ചെറുതെങ്കിലും നമുക്കൊക്കെ മാതൃകയാക്കാവുന്ന ജീവിയാണ് ഉറുമ്പ്. അധ്വാനശീലരായ ഈ കൊച്ചു ജീവികള്‍ തങ്ങളുടേതായ ഒരു സാമ്രാജ്യം പടച്ചുണ്ടാക്കി അതില്‍ സാമൂഹിക ജീവിതം നയിച്ചു വരുന്നു. അവരുടെ ലോകത്ത് ശാന്തിയും സമാധാനവും സംതൃപ്തിയും അച്ചടക്കവും കളിയാടുന്നു. അങ്ങനെയൊരു ലോകമാണെന്റെ സ്വപ്‌നം".
മനുഷ്യരെക്കാളും വളരെ ചിട്ടയായി സാമൂഹിക ജീവിതം പരിപാലിക്കുന്ന ജീവികളാണ് ഉറുമ്പുകൾ. മനുഷ്യനെപ്പോലും അത്ഭുതപ്പെടുത്തുന്ന രീതിയിൽ ഉറുമ്പുകൾ സാമൂഹിക ജീവിതം ഐക്യത്തോടും, ചിട്ടയോടും മുന്നോട്ട് കൊണ്ട് പോകുന്നു. മണ്ണിലോ മരത്തിലോ ആവും ഉറുമ്പുകൾ കോളനികൾ എന്നറിയപ്പെടുന്ന അവരുടെ കൂടുകൾ ഉണ്ടാക്കുക. ഒരു കോളനിയിൽ വിവിധ തരം ഉറുമ്പുകളെ നമുക്ക് കാണാൻ കഴിയും. രാജ്ഞിമാർ, ജോലിക്കാർ, പട്ടാളക്കാർ, അടിമകൾ, ചിറകുള്ള ആണുറുമ്പുകൾ, ചിറകുള്ള പെണ്ണുറുമ്പുകൾ മുതലായവയാണവ. ഇതിൽ ഓരോ വിഭാഗം ഉറുമ്പുകളുടെയും കർത്തവ്യങ്ങൾ എന്തൊക്കെയാണെന്ന് നമുക്ക് പരിശോധിക്കാം.
1) രാജ്ഞിമാർ :
ചിറകില്ലാത്തതും പ്രത്യുത്പാദനശേഷിയുള്ളതുമായ പെണ്ണുറുമ്പാണ് രാജ്ഞി. ഒരു കൂട്ടിൽ തന്നെ അനേകം രാജ്ഞിമാരുണ്ടാകും. എന്നാൽ ഒരു രാജ്ഞി മാത്രമുള്ള കോളനികളുമുണ്ടാവാറുണ്ട്. രാജ്ഞിമാരുടെ ആയുസ്സും കൂടുതലായിരിക്കും. ഒരു വയസ്സ് മുതൽ പതിനഞ്ച് വയസ്സ് വരെ ജീവിച്ചിരിക്കുന്ന രാജ്ഞിമാരുണ്ടാവാറുണ്ട്. കൂട്ടിലേക്കുള്ള ജോലികളൊന്നും രാജ്ഞിമാർ ചെയ്യാറില്ല. കൂടിന്റെ ഏറ്റവും ഉള്ളറകളിലൊന്നിൽ താമസിച്ച് മുട്ടയിടുകയാണിവയുടെ ജോലി. രാജ്ഞിമാർക്ക് ഭക്ഷണം എത്തിക്കേണ്ട ചുമതല ജോലിക്കാർക്കാണ്. ഒരു കൂട് ഉപേക്ഷിച്ച് മറ്റൊരു കൂട് നിർമ്മിക്കുമ്പോൾ മാത്രമേ രാജ്ഞിമാർ കൂടുവിട്ടിറങ്ങാറുള്ളു.
2) ജോലിക്കാർ :
പ്രത്യുത്പാദനശേഷി ഇല്ലാത്ത പെണ്ണുറുമ്പുകളാണ് വേലക്കാർ. ജോലിക്കാരാണ് ഒരു കൂട്ടിലേക്കുവേണ്ട എല്ലാ കാര്യങ്ങളും ചെയ്യുന്നത്. രാജ്ഞിമാരേയും മറ്റ് ഉറുമ്പുകളേയും ലാർവ്വകളേയും (പൂർണ ശാരീരിക രൂപാന്തരീകരണത്തിന് മുമ്പുള്ള പുഴുവിനെയാണ് ലാർവ എന്നു വിളിക്കുന്നത്) തീറ്റിപ്പോറ്റുക, കൂടുകൾ വൃത്തിയാക്കുക തുടങ്ങിയ കാര്യങ്ങളാണ് ഇവ ചെയ്യാറുള്ളത്. വേലക്കാരിൽ തന്നെ ജോലിവിഭജനവുമുണ്ട്. കൂടിനു പുറത്തുള്ള ജോലികൾ ചെയ്യേണ്ട ജോലിക്കാരും കൂട്ടിനകത്തെ ജോലികൾ ചെയ്യേണ്ട ജോലിക്കാരുമുണ്ടായിരിക്കും. ചിലയിനം ഉറുമ്പുകളിൽ കൂട്ടിന് പുറത്തുള്ള ജോലികൾ ചെയ്യുന്നതിന് മുമ്പ് കൂട്ടിനകത്തെ ജോലികൾ ഏതാനും ദിവസം പുതിയ ജോലിക്കാരെ കൊണ്ടു ചെയ്യിക്കുന്നതും കാണാം. മുട്ടകളേയും ലാർവ്വകളേയും എടുത്ത് മാറ്റുക, കുഞ്ഞുറുമ്പുകളെ വൃത്തിയാക്കുക, ഭക്ഷണവസ്തുക്കൾ ചുമന്നുകൊണ്ടുവരിക, ബാക്കിവരുന്ന പദാർത്ഥങ്ങൾ കൂടിനു വെളിയിൽ കളയുക എന്നിവയാണ് ഇവരുടെ പ്രധാന ജോലികൾ. ചില വേലക്കാർ ഭക്ഷണം വയറ്റിൽ സൂക്ഷിച്ചാണു കൊണ്ടുവരിക, പ്രത്യേകിച്ചും ലാർവ്വകൾക്കായി. അവ പിന്നീട് തികട്ടിയെടുത്ത് നൽകുന്നു. തേനുറുമ്പുകൾ പോലുള്ളവയിലാകട്ടെ വയർ കൂടുതൽ തേൻ സൂക്ഷിക്കാനായി നന്നായി വികസിച്ചതാണ്. പുതിയ വേലക്കാർക്ക് മൂന്നോ നാലോ ദിവസം പ്രായമാകുന്നതോടെ അവരും പണിചെയ്ത് തുടങ്ങുന്നു. കൂടുകളിലൂടെ വെറുതേ നടക്കുകയും അവിടവിടെ കൂട്ടം കൂടി നിൽക്കുകയും ചെയ്യുന്ന വേലക്കാരേയും കൂട്ടിനുള്ളിൽ കാണാം. ഇവ എന്ത് ധർമ്മമാണ് അനുഷ്ഠിക്കുന്നതെന്ന് ശാസ്ത്രജ്ഞർക്കിതുവരെ മനസ്സിലായിട്ടില്ല.
കൂട്ടിനു വെളിയിൽ പോയി ഭക്ഷണം ശേഖരിക്കുന്ന വേലക്കാർ ഒറ്റക്കോ കൂട്ടമായോ ഇക്കാര്യം ചെയ്യുന്നു. സ്വന്തം ഭാരത്തേക്കാൾ അനേകം ഇരട്ടി ഭാരം വഹിക്കാൻ ഉറുമ്പുകൾക്കാവും. നാല് മില്ലീഗ്രാം ഭാരമുള്ള ഉറുമ്പ് എട്ടു മില്ലീഗ്രാം വരെ ഭാരമുള്ള ഭക്ഷണവസ്തുക്കളെ വഹിച്ചുകൊണ്ടു പോകുന്നു. ചിലപ്പോൾ ഒന്നിലധികം ഉറുമ്പുകൾ ഒന്നിച്ചാവും ഇത് ചെയ്യുന്നത്. കൂട്ടിൽ നിന്ന് പുറത്തു പോയി ഭക്ഷണപദാർത്ഥങ്ങൾ തേടുന്ന ഉറുമ്പുകൾ ദിശകണ്ടെത്തുന്നതിന് പലമാർഗ്ഗങ്ങൾ ഉപയോഗിക്കുന്നതായി പറയപ്പെടുന്നു. സംയുക്ത നേത്രമാണുള്ളതെങ്കിൽ കൂടി, വഴിയിൽ കാ‍ണുന്ന എന്തിനേയും ഇവ അടയാളമാക്കി ശേഖരിക്കുന്നുവത്രേ. ഭൂഗുരുത്വാകർഷണ ബലത്തിന്റെ ദിശ, വഴിയിൽ സ്വയം പുറപ്പെടുവിക്കുന്നതും കാണപ്പെടുന്നതുമായ രാസഘടകങ്ങളേയും ഇവർ അടയാളമാക്കാറുണ്ട്.
3) പട്ടാളക്കാർ :
ശത്രുക്കളെ നേരിടാൻ പട്ടാളക്കാരായ ഉറുമ്പുകൾ പ്രാപ്തരായിരിക്കും. വലിയ തല, കടിക്കാനും മുറിക്കാനുമുള്ള ഉറപ്പുള്ള വായ്‌ഭാഗങ്ങൾ മുതലായവ ഇവക്കുണ്ടാകും. അത്തരം ഭാഗങ്ങളെ മാൻഡിബിളുകൾ എന്നു വിളിക്കുന്നു. മാൻഡിബിളുകൾ കട്ടിയുള്ള വിത്തുകളും മറ്റും പൊട്ടിക്കാൻ തക്കവണ്ണം ശക്തിയുള്ളവയായിരിക്കും. ഒരു കൂടിന്റെ പ്രവേശന മാർഗ്ഗത്തിൽ ശത്രുവിന്റെ സാന്നിദ്ധ്യമറിഞ്ഞാൽ അവ തലയുടെ വലിയ ഭാഗമുപയോഗിച്ച് കൂടടച്ചുവെക്കുന്നു. വലിയ ദ്വാരമാണെങ്കിൽ ഒന്നിലധികം ഉറുമ്പുകൾ ഇതിനായി ശ്രമിക്കുന്നു. ശത്രുക്കളെ നേരിടാൻ ഉറുമ്പുകൾ ശരീരത്തിൽ ഉൽപ്പാദിപ്പിക്കുന്ന ഫോർമിക് ആസിഡും ഉപയോഗിക്കാറുണ്ട്. ചില ഉറുമ്പ് വർഗ്ഗങ്ങളിൽ വേലക്കാർ തന്നെയാകും പട്ടാളക്കാരുടെ ജോലിയും ചെയ്യുക. പട്ടാളക്കാർക്ക് ഭക്ഷണം തേടി അലഞ്ഞുതിരിയാനുള്ള കഴിവ് പൊതുവെ കുറവായിരിക്കും. അവയെ മറ്റുള്ളവർ നയിച്ചുകൊണ്ടുപോകുകയാണ് ഉണ്ടാവാറ്‌. കൂടുകൾ നിർമ്മിക്കുന്നതിന് വേണ്ടി ഉറുമ്പുകൾ ഇലകൾ കൊണ്ടുവരുമ്പോൾ ഇലകൾക്ക് മുകളിലിരുന്ന് ശത്രുക്കളുടെ ആക്രമണത്തെ പ്രതിരോധിക്കുന്ന പട്ടാളക്കാരായ ഉറുമ്പുകൾ ചില സാഹചര്യങ്ങളിൽ രക്തസാക്ഷികളാകാറുമുണ്ട്.
4) ചിറകുള്ള ഉറുമ്പുകൾ :
ചിറകുള്ളതും പ്രത്യുത്പാദനശേഷി ഉള്ളതുമായ ആണുറുമ്പുകളും, പെണ്ണുറുമ്പുകളും കൂട്ടിലുണ്ടാ‍കാറുണ്ട്. ചിലപ്പോൾ അവ ഒരു കൂട്ടത്തിൽ നിന്നും പിരിഞ്ഞ് മറ്റൊരു കൂട്ടത്തിൽ ചേരുന്നു. ചിലപ്പോൾ ഇണചേരാനായിരിക്കും ഇവ പുറത്തു വരുന്നത്. വായുവിൽ വെച്ചോ, നിലത്തു വച്ചോ ഇണചേർന്ന ശേഷം ആണുറുമ്പുകൾ ചത്തുപോകുന്നു. പെണ്ണുറുമ്പുകൾ പുതിയ കോളനി നിർമ്മിക്കാനനുയോജ്യമായ സ്ഥലങ്ങളിൽ മുട്ടയിടുകയും ചെയ്യുന്നു. ഒരു കൂട്ടിൽ ചിലപ്പോൾ രാജ്ഞിയുടെ അഭാവത്തിൽ പെണ്ണുറുമ്പുകൾ മുട്ടയിടുന്നു. അവയിൽ നിന്ന് വേലക്കാരോ ആണുറുമ്പുകളോ ആണുണ്ടാവുക.
5) അടിമകൾ :
സ്ലേവ് മേക്കര്‍ (Slave maker) എന്ന ഇനം ഉറുമ്പ് മറ്റ് ഉറുമ്പുകളുടെ കൂട്ടില്‍ കയറി അവയുടെ പ്യൂപ്പകള്‍ മോഷ്ടിക്കുന്നു. ഇത് വിരിഞ്ഞുണ്ടാകുന്ന കുഞ്ഞുങ്ങള്‍ പിന്നെ ആ ഉറുമ്പുകളുടെ കോളനിയിലെ അടിമകളായി മാറും. ചിലയിനം ഉറുമ്പുകള്‍ക്ക് 'മൃഗപരിപാലനമാണ് ' താല്പര്യം. അവ 'അഫിഡ്' (Aphid ) വര്‍ഗത്തില്‍ പെട്ട ചില ഷഡ്പദങ്ങളുടെ മുട്ടകള്‍ ശേഖരിച് കൂട്ടില്‍ കൊണ്ട് വരുന്നു. അവിടെ വെച്ച് മുട്ട വിരിഞ്ഞു പുറത്തു വരുന്ന കുഞ്ഞുങ്ങളെ ധാരാളം ഭക്ഷണം കൊടുത്ത് വളര്‍ത്തുന്നു. ഈ പ്രാണികള്‍ തേനിനു സമാനമായ ഒരു ദ്രാവകം സ്രവിക്കും. ഇത് ഉറുമ്പുകളുടെ ഇഷ്ട ആഹാരമാണ്. മനുഷ്യന് പാലിന് വേണ്ടി കാലികളെ വളര്‍ത്തുന്നത് പോലെയാണിത്. ഒരു കൂട്ടത്തിൽ നിന്ന് ചെറിയൊരു കൂട്ടം ഉറുമ്പുകൾ പിരിഞ്ഞു പോവുകയാണെങ്കിൽ അവ ചിലപ്പോൾ ചില അഫിഡുകളെ കൂടെ കൊണ്ടുപോകാറുണ്ട്. ഇത്തരത്തിൽ ഒന്നിലേറെ ജീവികളിൽ ഉറുമ്പുകൾ പ്രാദേശികഭേദത്തിൽ സഹവർത്തിക്കാറുണ്ട്.
ഉറുമ്പുകളിലെ കര്‍ഷകരാണ് ഇല മുറിയന്‍ ഉറുമ്പുകള്‍ (Leaf cutter ants). ഇവ ഇലകള്‍ ചെറുകഷ്ണങ്ങളാക്കി മാറ്റി മണ്ണിനടിയിലുള്ള മാളങ്ങളില്‍ സൂക്ഷിച്ചു വെക്കുന്നു. അവ പിന്നീട് ചീയാന്‍ തുടങ്ങുകയും അതിൽ പൂപ്പലുകള്‍ (ഫംഗസ്) വളരുകയും ചെയ്യും. ഈ പൂപ്പലുകള്‍ അവയുടെ ആഹാരമാണ്. ഇതിനെ ഒരു പൂപ്പല്‍ കൃഷിയായിത്തന്നെ കാണാം. ഹണി പോട്ട് (Honey pot) എന്നയിനം ഉറുമ്പുകളിലാവട്ടെ, തൊഴിലാളി ഉറുമ്പുകള്‍ തേന്‍ ശേഖരിച് മറ്റു ചില ഉറുമ്പുകള്‍ക്ക് നല്‍കുന്നു. കുറെയധികം തേന്‍ കൊടുത്ത് അവയുടെ വയറങ്ങു വീര്‍പ്പിക്കും. ഒരു നല്ല തേന്‍ കുടം പോലെയായി അവ മാറും. ഈ ഉറുമ്പുകൾ കൂടിന്റെ ഭിത്തിയില്‍ തൂങ്ങിനിൽക്കും. എന്നിട്ട് ആവശ്യമുള്ള മറ്റ് ഉറുമ്പുകൾ കുറേശ്ശെ ഇവയിൽ നിന്ന് തേനെടുത്ത് കഴിക്കുന്നു. വറുതി കാലത്തേക്ക് ജീവനുള്ള ഒരു കലവറപോലെയാണ് ഇത് പ്രവർത്തിക്കുക.
പൊതുവെ സാമൂഹിക ജീവിതം നയിക്കുന്ന ഷഡ്‌പദങ്ങളാണ് ഉറുമ്പുകൾ. ഒരു കോളനിയിൽ തന്നെ നൂറ് മുതൽ ലക്ഷക്കണക്കിനു വരെ ഉറുമ്പുകളെ കണ്ടുവരുന്നു. ഒറ്റ നിൽപ്പിൽ തന്നെ എട്ട്ദിക്കും താഴെയും മേലെയും ഒരു പോലെ ദർശിക്കാനാവുന്ന കഴിവ് ഉറുമ്പുകൾക്കുണ്ട്. ഉറുമ്പുകളുടെ മണത്തറിയാനുള്ള കഴിവ് അഥവാ ഘ്രാണശക്തി അതിശക്തമാണ്. മധുരപലഹാരങ്ങൾ, വിത്തുകൾ, ചത്തുപോയ മറ്റുഷഡ്‌പദങ്ങൾ എന്നിവയാണ് ഇവയുടെ പ്രധാന ആഹാരം. 11,800ൽ പരം വിവിധ വംശങ്ങളിൽ പെടുന്ന ഉറുമ്പുകളെ ഇതിനകം തിരിച്ചറിഞ്ഞിട്ടുണ്ട്. ഈ വംശവൈവിദ്ധ്യത്തിൽ ഭൂരിഭാഗവും കാണപ്പെടുന്നത് ഭൂമധ്യരേഖാ പ്രദേശത്താണ്.
എല്ലാ ഷഡ്‌പദങ്ങളേയും പോലെ മുട്ട, ലാർവ്വ, കൊക്കൂൺ (പ്യൂപ്പ), പൂർണ്ണവളർച്ചയെത്തിയ ജീവി, എന്നിങ്ങനെയുള്ള നാല് അവസ്ഥകളിലൂടെയാണ് ഉറുമ്പുകളുടെ വളർച്ചാ കാലഘട്ടം കടന്നുപോകുന്നത്. ലാർവ്വാവസ്ഥയിൽ ഉറുമ്പ് പൂർണ്ണമായും മറ്റുറുമ്പുകളെ ആശ്രയിച്ചാണ്‌ ജീവിക്കുന്നത്. അവയ്ക്ക് കാലുകൾ പോലുമുണ്ടാകില്ല. സമാധിഅവസ്ഥയിൽ നിന്ന് പുറത്തുവരണമെങ്കിലും മറ്റുറുമ്പുകളുടെ സഹായം ഇവക്ക് ആവശ്യമാണ്.
രാസപദാർഥങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ചും സ്പർശിച്ചുമാണ് ഉറുമ്പുകൾ ആശയവിനിമയം നടത്തുക. ശരീരസ്രവങ്ങൾ (ഫിറമോൺസ്) ഉപയോഗിച്ച് സൃഷ്ടിക്കുന്ന അടയാളങ്ങളിൽ മറ്റ് ഉറുമ്പുകൾ സ്വന്തം സ്പർശിക ഉപയോഗിച്ചു തൊടുമ്പോൾ അവക്ക് കാര്യം മനസ്സിലാക്കാൻ കഴിയുന്നു. ഭക്ഷണം ഉള്ള സ്ഥലത്തേക്കുള്ള ദൂരവും മറ്റും സ്പർശികയോ മുൻ‌കാലുകളോ ഉരസുന്നതുവഴി പറയാനും ഇവക്കു കഴിയുന്നു. കൂട്ടിൽ നിന്ന് പുതിയ കൂട്ടിലേക്കും ഇരതേടാനും മിക്കയിനം ഉറുമ്പുകളും വരിയായാണ് പോവുക. ഭക്ഷണത്തിനാണു പോകുന്നതെങ്കിൽ അല്പദൂരത്തിനു ശേഷം സ്വയം പിരിഞ്ഞ് ഇരതേടുന്നു. ഭക്ഷണം കണ്ടാൽ തിരിച്ചു വരിയിലെത്തി കാര്യം പറയുന്നു.
പല പക്ഷികളും ഉറുമ്പുകൂട്ടത്തിനടുത്തു ചിറകുകൾ വിടർത്തി ഇരിക്കാറുണ്ട്. അവയുടെ മേൽ ഉറുമ്പുകൾ കയറുകയും അവയുടെ ശരീരത്തിലെ ക്ഷുദ്രകീടങ്ങളെ ഭക്ഷണമാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇതുവഴി പക്ഷികൾക്ക് ക്ഷുദ്രജീവികളിൽ നിന്ന് രക്ഷയും ഉറുമ്പുകൾക്ക് ഭക്ഷണവും ലഭിക്കുന്നു. ആന്റിങ് (Anting) അഥവാ ഉറുമ്പുകുളി എന്നാണിതറിയപ്പെടുന്നത്.
ഉറുമ്പ് കടിക്കുമ്പോള്‍ ഉണ്ടാകുന്ന നീറ്റലിന് കാരണം അവ ശരീരത്തിലേക്ക് കടത്തിവിടുന്ന ഫോര്‍മിക് ആസിഡ് (Formic acid) എന്ന രാസവസ്തുവാണ്. വളരെ വിഷാംശമുള്ള ഇനം ഉറുമ്പുകളാണ് ബുൾഡോഗ് ഉറുമ്പുകൾ. ഓസ്ട്രേലിയയിലാണ് ഇവ കൂടുതലായും കാണപ്പെടുന്നത്. ഉളി പോലുള്ള പല്ലു കൊണ്ട് ഇവ കടിച്ചു പറിക്കുകയാണ് ചെയ്യുക. ഇവ വിഷം കലർന്ന ഫോമിക് ആസിഡ് ഇരയുടെ ശരീരത്തിൽ കുത്തി വയ്ക്കും. ഏറ്റവും അപകടകാരികളായ ഉറുമ്പുകളായാണ് ഇവ അറിയപ്പെടുന്നത്. ഈ ഉറുമ്പിൽ നിന്നും 30 കടി ഏറ്റാൽ മനുഷ്യന് മരണം വരെ സംഭവിക്കാം. തായ്ലാന്റുകാരുടെ വിശേഷപ്പെട്ട ആഹാരമാണ് ഉറുമ്പിന്റെ ലാര്‍വകള്‍. നല്ല പ്രോട്ടീന്‍ സംപുഷ്ടമായതും രുചികരവുമാണത്രേ ഇത്. അന്റാർട്ടിക്ക, ഐസ്ലാന്റ്, ഗ്രീൻലാൻഡ് എന്നിവിടങ്ങളിൽ ഉറുമ്പുകൾ ഇല്ലത്രെ, ഇവിടം ഉറുമ്പുകൾക്ക് ജീവിക്കാൻ അനുയോജ്യമായ പരിസ്ഥിതിയല്ലാത്തത് കൊണ്ടാണത്രേ ഇത്.
4) ചിറകുള്ള ഉറുമ്പുകൾ :
ചിറകുള്ളതും പ്രത്യുത്പാദനശേഷി ഉള്ളതുമായ ആണുറുമ്പുകളും, പെണ്ണുറുമ്പുകളും കൂട്ടിലുണ്ടാ‍കാറുണ്ട്. ചിലപ്പോൾ അവ ഒരു കൂട്ടത്തിൽ നിന്നും പിരിഞ്ഞ് മറ്റൊരു കൂട്ടത്തിൽ ചേരുന്നു. ചിലപ്പോൾ ഇണചേരാനായിരിക്കും ഇവ പുറത്തു വരുന്നത്. വായുവിൽ വെച്ചോ, നിലത്തു വച്ചോ ഇണചേർന്ന ശേഷം ആണുറുമ്പുകൾ ചത്തുപോകുന്നു. പെണ്ണുറുമ്പുകൾ പുതിയ കോളനി നിർമ്മിക്കാനനുയോജ്യമായ സ്ഥലങ്ങളിൽ മുട്ടയിടുകയും ചെയ്യുന്നു. ഒരു കൂട്ടിൽ ചിലപ്പോൾ രാജ്ഞിയുടെ അഭാവത്തിൽ പെണ്ണുറുമ്പുകൾ മുട്ടയിടുന്നു. അവയിൽ നിന്ന് വേലക്കാരോ ആണുറുമ്പുകളോ ആണുണ്ടാവുക.5) അടിമകൾ :
സ്ലേവ് മേക്കര്‍ (Slave maker) എന്ന ഇനം ഉറുമ്പ് മറ്റ് ഉറുമ്പുകളുടെ കൂട്ടില്‍ കയറി അവയുടെ പ്യൂപ്പകള്‍ മോഷ്ടിക്കുന്നു. ഇത് വിരിഞ്ഞുണ്ടാകുന്ന കുഞ്ഞുങ്ങള്‍ പിന്നെ ആ ഉറുമ്പുകളുടെ കോളനിയിലെ അടിമകളായി മാറും. ചിലയിനം ഉറുമ്പുകള്‍ക്ക് 'മൃഗപരിപാലനമാണ് ' താല്പര്യം. അവ 'അഫിഡ്' (Aphid ) വര്‍ഗത്തില്‍ പെട്ട ചില ഷഡ്പദങ്ങളുടെ മുട്ടകള്‍ ശേഖരിച് കൂട്ടില്‍ കൊണ്ട് വരുന്നു. അവിടെ വെച്ച് മുട്ട വിരിഞ്ഞു പുറത്തു വരുന്ന കുഞ്ഞുങ്ങളെ ധാരാളം ഭക്ഷണം കൊടുത്ത് വളര്‍ത്തുന്നു. ഈ പ്രാണികള്‍ തേനിനു സമാനമായ ഒരു ദ്രാവകം സ്രവിക്കും. ഇത് ഉറുമ്പുകളുടെ ഇഷ്ട ആഹാരമാണ്. മനുഷ്യന് പാലിന് വേണ്ടി കാലികളെ വളര്‍ത്തുന്നത് പോലെയാണിത്. ഒരു കൂട്ടത്തിൽ നിന്ന് ചെറിയൊരു കൂട്ടം ഉറുമ്പുകൾ പിരിഞ്ഞു പോവുകയാണെങ്കിൽ അവ ചിലപ്പോൾ ചില അഫിഡുകളെ കൂടെ കൊണ്ടുപോകാറുണ്ട്. ഇത്തരത്തിൽ ഒന്നിലേറെ ജീവികളിൽ ഉറുമ്പുകൾ പ്രാദേശികഭേദത്തിൽ സഹവർത്തിക്കാറുണ്ട്.
ഉറുമ്പുകളിലെ കര്‍ഷകരാണ് ഇല മുറിയന്‍ ഉറുമ്പുകള്‍ (Leaf cutter ants). ഇവ ഇലകള്‍ ചെറുകഷ്ണങ്ങളാക്കി മാറ്റി മണ്ണിനടിയിലുള്ള മാളങ്ങളില്‍ സൂക്ഷിച്ചു വെക്കുന്നു. അവ പിന്നീട് ചീയാന്‍ തുടങ്ങുകയും അതിൽ പൂപ്പലുകള്‍ (ഫംഗസ്) വളരുകയും ചെയ്യും. ഈ പൂപ്പലുകള്‍ അവയുടെ ആഹാരമാണ്. ഇതിനെ ഒരു പൂപ്പല്‍ കൃഷിയായിത്തന്നെ കാണാം. ഹണി പോട്ട് (Honey pot) എന്നയിനം ഉറുമ്പുകളിലാവട്ടെ, തൊഴിലാളി ഉറുമ്പുകള്‍ തേന്‍ ശേഖരിച് മറ്റു ചില ഉറുമ്പുകള്‍ക്ക് നല്‍കുന്നു. കുറെയധികം തേന്‍ കൊടുത്ത് അവയുടെ വയറങ്ങു വീര്‍പ്പിക്കും. ഒരു നല്ല തേന്‍ കുടം പോലെയായി അവ മാറും. ഈ ഉറുമ്പുകൾ കൂടിന്റെ ഭിത്തിയില്‍ തൂങ്ങിനിൽക്കും. എന്നിട്ട് ആവശ്യമുള്ള മറ്റ് ഉറുമ്പുകൾ കുറേശ്ശെ ഇവയിൽ നിന്ന് തേനെടുത്ത് കഴിക്കുന്നു. വറുതി കാലത്തേക്ക് ജീവനുള്ള ഒരു കലവറപോലെയാണ് ഇത് പ്രവർത്തിക്കുക.
പൊതുവെ സാമൂഹിക ജീവിതം നയിക്കുന്ന ഷഡ്‌പദങ്ങളാണ് ഉറുമ്പുകൾ. ഒരു കോളനിയിൽ തന്നെ നൂറ് മുതൽ ലക്ഷക്കണക്കിനു വരെ ഉറുമ്പുകളെ കണ്ടുവരുന്നു. ഒറ്റ നിൽപ്പിൽ തന്നെ എട്ട്ദിക്കും താഴെയും മേലെയും ഒരു പോലെ ദർശിക്കാനാവുന്ന കഴിവ് ഉറുമ്പുകൾക്കുണ്ട്. ഉറുമ്പുകളുടെ മണത്തറിയാനുള്ള കഴിവ് അഥവാ ഘ്രാണശക്തി അതിശക്തമാണ്. മധുരപലഹാരങ്ങൾ, വിത്തുകൾ, ചത്തുപോയ മറ്റുഷഡ്‌പദങ്ങൾ എന്നിവയാണ് ഇവയുടെ പ്രധാന ആഹാരം. 11,800ൽ പരം വിവിധ വംശങ്ങളിൽ പെടുന്ന ഉറുമ്പുകളെ ഇതിനകം തിരിച്ചറിഞ്ഞിട്ടുണ്ട്. ഈ വംശവൈവിദ്ധ്യത്തിൽ ഭൂരിഭാഗവും കാണപ്പെടുന്നത് ഭൂമധ്യരേഖാ പ്രദേശത്താണ്.
എല്ലാ ഷഡ്‌പദങ്ങളേയും പോലെ മുട്ട, ലാർവ്വ, കൊക്കൂൺ (പ്യൂപ്പ), പൂർണ്ണവളർച്ചയെത്തിയ ജീവി, എന്നിങ്ങനെയുള്ള നാല് അവസ്ഥകളിലൂടെയാണ് ഉറുമ്പുകളുടെ വളർച്ചാ കാലഘട്ടം കടന്നുപോകുന്നത്. ലാർവ്വാവസ്ഥയിൽ ഉറുമ്പ് പൂർണ്ണമായും മറ്റുറുമ്പുകളെ ആശ്രയിച്ചാണ്‌ ജീവിക്കുന്നത്. അവയ്ക്ക് കാലുകൾ പോലുമുണ്ടാകില്ല. സമാധിഅവസ്ഥയിൽ നിന്ന് പുറത്തുവരണമെങ്കിലും മറ്റുറുമ്പുകളുടെ സഹായം ഇവക്ക് ആവശ്യമാണ്.
രാസപദാർഥങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ചും സ്പർശിച്ചുമാണ് ഉറുമ്പുകൾ ആശയവിനിമയം നടത്തുക. ശരീരസ്രവങ്ങൾ (ഫിറമോൺസ്) ഉപയോഗിച്ച് സൃഷ്ടിക്കുന്ന അടയാളങ്ങളിൽ മറ്റ് ഉറുമ്പുകൾ സ്വന്തം സ്പർശിക ഉപയോഗിച്ചു തൊടുമ്പോൾ അവക്ക് കാര്യം മനസ്സിലാക്കാൻ കഴിയുന്നു. ഭക്ഷണം ഉള്ള സ്ഥലത്തേക്കുള്ള ദൂരവും മറ്റും സ്പർശികയോ മുൻ‌കാലുകളോ ഉരസുന്നതുവഴി പറയാനും ഇവക്കു കഴിയുന്നു. കൂട്ടിൽ നിന്ന് പുതിയ കൂട്ടിലേക്കും ഇരതേടാനും മിക്കയിനം ഉറുമ്പുകളും വരിയായാണ് പോവുക. ഭക്ഷണത്തിനാണു പോകുന്നതെങ്കിൽ അല്പദൂരത്തിനു ശേഷം സ്വയം പിരിഞ്ഞ് ഇരതേടുന്നു. ഭക്ഷണം കണ്ടാൽ തിരിച്ചു വരിയിലെത്തി കാര്യം പറയുന്നു.പല പക്ഷികളും ഉറുമ്പുകൂട്ടത്തിനടുത്തു ചിറകുകൾ വിടർത്തി ഇരിക്കാറുണ്ട്. അവയുടെ മേൽ ഉറുമ്പുകൾ കയറുകയും അവയുടെ ശരീരത്തിലെ ക്ഷുദ്രകീടങ്ങളെ ഭക്ഷണമാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇതുവഴി പക്ഷികൾക്ക് ക്ഷുദ്രജീവികളിൽ നിന്ന് രക്ഷയും ഉറുമ്പുകൾക്ക് ഭക്ഷണവും ലഭിക്കുന്നു. ആന്റിങ് (Anting) അഥവാ ഉറുമ്പുകുളി എന്നാണിതറിയപ്പെടുന്നത്.
ഉറുമ്പ് കടിക്കുമ്പോള്‍ ഉണ്ടാകുന്ന നീറ്റലിന് കാരണം അവ ശരീരത്തിലേക്ക് കടത്തിവിടുന്ന ഫോര്‍മിക് ആസിഡ് (Formic acid) എന്ന രാസവസ്തുവാണ്. വളരെ വിഷാംശമുള്ള ഇനം ഉറുമ്പുകളാണ് ബുൾഡോഗ് ഉറുമ്പുകൾ. ഓസ്ട്രേലിയയിലാണ് ഇവ കൂടുതലായും കാണപ്പെടുന്നത്. ഉളി പോലുള്ള പല്ലു കൊണ്ട് ഇവ കടിച്ചു പറിക്കുകയാണ് ചെയ്യുക. ഇവ വിഷം കലർന്ന ഫോമിക് ആസിഡ് ഇരയുടെ ശരീരത്തിൽ കുത്തി വയ്ക്കും. ഏറ്റവും അപകടകാരികളായ ഉറുമ്പുകളായാണ് ഇവ അറിയപ്പെടുന്നത്. ഈ ഉറുമ്പിൽ നിന്നും 30 കടി ഏറ്റാൽ മനുഷ്യന് മരണം വരെ സംഭവിക്കാം. തായ്ലാന്റുകാരുടെ വിശേഷപ്പെട്ട ആഹാരമാണ് ഉറുമ്പിന്റെ ലാര്‍വകള്‍. നല്ല പ്രോട്ടീന്‍ സംപുഷ്ടമായതും രുചികരവുമാണത്രേ ഇത്. അന്റാർട്ടിക്ക, ഐസ്ലാന്റ്, ഗ്രീൻലാൻഡ് എന്നിവിടങ്ങളിൽ ഉറുമ്പുകൾ ഇല്ലത്രെ, ഇവിടം ഉറുമ്പുകൾക്ക് ജീവിക്കാൻ അനുയോജ്യമായ പരിസ്ഥിതിയല്ലാത്തത് കൊണ്ടാണത്രേ ഇത്.
